Artificial Intelligence oftewel AI is ‘hot’ en dat is een understatement. Ik kom overal nieuws en artikelen tegen over onder andere ChatGPT, OpenAI, Google Bard en Microsoft Bing. De toepassingen van AI lijken geen grenzen te kennen. Wat mij betreft een goed moment om eens kritisch naar de inzet van AI te kijken vanuit het perspectief van IT-adoptie.
Oude wijn…?
Artificial intelligence is op zich niet nieuw, want iedereen kent wel voorbeelden zoals het aanvullen door Google als je iets zoekt of je iPhone die woorden voor je afmaakt. En ik denk dat veel mensen – net als ik – wel eens met grote verbazing naar het scherm van hun telefoon hebben gekeken omdat daar een heel ander woord stond dan de bedoeling was.
Maar tijden veranderen, en AI verandert ook. Het grote verschil bij de nieuwste ontwikkelingen is dat die zijn gebaseerd op grote hoeveelheden data, de zogenaamde LLM’s of Large Language Models. De daarop gebaseerde oplossingen zijn daardoor veel rijker en intelligenter geworden en kunnen geavanceerde taken voor gebruikers uitvoeren.
Hoe kan AI gebruikers ondersteunen?
Bij PQR zien we IT-adoptie als een veranderproces: we willen gebruikers helpen om het maximale uit hun digitale werkomgeving te halen. Vanuit die achtergrond zie ik AI als de ‘next step’ van de moderne werkplek. Neem bijvoorbeeld de assisterende intelligentie die de verschillende versies van Microsoft Copilot bieden. In plaats van generieke AI-functies te bieden, kan Copilot gericht worden ingezet om medewerkers in specifieke rollen te ondersteunen.
Toepassingen van Copilot
Een relatief eenvoudige toepassing van Copilot binnen de moderne werkplek zorgt er voor dat een gebruiker vanuit een document direct extra input kan zoeken op het internet. Maar Office Copilot kan veel meer, en is niet alleen tekstueel maar ook visueel gedreven. Gebruikers kunnen Copilot met een prompt instructies geven zoals ‘maak een PowerPointpresentatie op basis van deze twee Word-documenten en dit OneNote-bestand’. Als het resultaat daarvan nog te statisch is, kan een volgende prompt zijn ‘maak de presentatie visueler’ en Copilot vervangt een deel van de teksten door relevante foto’s en afbeeldingen.
Voordelen
Het grote voordeel van AI is dat het repeterende menselijke werkzaamheden kan automatiseren. Dat zorgt niet alleen voor versnelling en hogere productiviteit, maar kan ook de kwaliteit verhogen. Voor salesteams kan AI helpen het hele proces van offertecreatie te versnellen door automatisch de relevante clausules, actuele prijsmodellen en juridische teksten toe te voegen. Doordat AI eventuele taalfouten kan corrigeren en teksten naar bijvoorbeeld Engels of Duits te vertalen, krijgt de communicatie een meer professionele uitstraling.
Strategische keuzes rond AI
Organisaties die meer met AI willen gaan doen, zouden daarin vooraf een aantal strategische keuzes moeten maken. Er zijn online veel – al dan niet gratis – tools beschikbaar voor de AI-ondersteuning van allerlei taken, zoals DeepL voor goede vertalingen. Maar het kan grote voordelen bieden om AI te integreren binnen de eigen IT-omgeving. Dat werkt om te beginnen sneller en dus gemakkelijker voor gebruikers.
Maar het zorgt er ook voor dat de eigen bedrijfsdata beter beschermd kan worden, wanneer ze niet worden gedeeld met open source AI-modellen. Want alle input die uw medewerkers in dat model stoppen, wordt ook gebruikt om te leren – en dus ook voor en door anderen gebruikt. Hoe weet u zeker dat gebruikers op die manier niet onbewust gevoelige bedrijfsinformatie delen? Als ik het voorbeeld van Microsoft Copilot weer gebruik: de inzet daarvan is gebaseerd op een ‘code of conduct’ en sommige systemen draaien alleen op de data-omgeving van klanten.
En op basis van welke data wilt u AI-gebaseerde output krijgen? Want alle AI-modellen leren, maar de vraag is: waar leert het van? Op het internet staan veel slimme en goede dingen, maar ook heel veel onzin en AI is nog niet zo intelligent dat het de onzin kan uitfilteren. En hoe zit het met ingebouwde bias en ethische vraagstukken rond bijvoorbeeld diversiteit of inclusiviteit?
Grip op het gebruik van AI
Een ander belangrijk aspect is hoe organisaties grip houden op de manier waarop medewerkers AI gebruiken. Binnen Microsoft Copilot is het mogelijk om sensitivity sliders in te stellen waardoor bepaalde ongewenste vragen niet zullen worden beantwoord. Dat gaat bijvoorbeeld om geweld-gerelateerde zaken, maar ook om een prompt als ‘Schrijf een virus waarmee ik de PC van de CFO kan overnemen’.
Borg de adoptie van AI
Welke keuzes u ook maakt: u behaalt het hoogste rendement wanneer u ook de adoptie van AI borgt en uw datalandschap op de juiste manier inricht. In die zin is AI, net als een moderne werkplek of specifieke applicatie, een menselijk en technisch veranderproces.
Adoptie kan mensen leren om er verantwoordelijk en veilig, maar ook productief en efficiënt mee om te gaan. Adoptie helpt bij het vergroten van de bewustwording van de diverse mogelijkheden en ondersteuning die AI kan bieden bij de dagelijkse werkzaamheden. Een goed plan van aanpak, dat zowel het technisch als het menselijk veranderproces omvat vanuit bijvoorbeeld de Prosci-methode die wij gebruiken, zorgt ervoor dat het niet enkel een IT-feestje wordt maar dat de nieuwe technologie ook echt omarmd wordt.
AI is een hulpmiddel, geen wondermiddel
Een laatste advies: wees realistisch in uw verwachtingen van AI. Het is en blijft een assistent die helpt om te versnellen, maar het neemt nooit volledig het denk-, creatie- en inschattingsvermogen van de mens over. Neem zelfrijdende auto’s, die moet je wat mij betreft ook niet 100% vertrouwen. De spellingscontrole van uw smartphone is ook niet altijd 100%. Een computer is zo slim als de mens die hem gebruikt, en AI is zo slim als de data die je daarvoor gebruikt. Kortom: zet niet alle mogelijkheden gewoon aan, maar denk er vooraf goed over na.
Meer weten?
Benieuwd hoe PQR uw organisatie kan helpen met het omarmen van de moderne werkplek, of misschien zelfs al dat stapje verder: de adoptie van AI? Klik hier om meer informatie aan te vragen.